دنیاگیری یا دنیاگیر به حالتی از همهگیری یک بیماری گفته میشود که از مرز چند قاره فراتر رفته باشد. بیماریهایی مثل ایدز و کووید -۱۹، نمونههایی از دنیاگیری بیماری در سالهای گذشته هستند. به این حالت همهگیری جهانی نیز گفته میشود.
در زبان فرانسوی به آن پاندِمی (به فرانسوی: Pandémie) و در زبان انگلیسی به آن پاندِمیک (به انگلیسی: Pandemic) گفته میشود.
بیماری دنیاگیر، یک بیماری همهگیر است که از مرزهای بینالمللی میگذرد و شمار بسیاری از مردمان را گرفتار میکند. بیماریهای همهگیر جهانی میتوانند در ارگانیسمهای مهم کشاورزی (دام، گیاهان زراعی، ماهی، گونههای درختی) یا موجودات دیگر پدید آیند. بیماریی گیتیگیر به شمار میآید که خاستگاه عفونی داشته باشد؛ برای نمونه چنگار (سرطان) مایهٔ بسیاری از مرگها میباشد، اما بیماری همهگیر نیست زیرا بیماری عفونی یا واگیر نیست.
در گذر تاریخ چند دنیاگیری رخداده است که از شناختهشدهترین آنها میتوان آبله، سل و وبا را نام برد. یکی از دهشتبارترین دنیاگیریها بیماری مرگ سیاه بود که در سدهٔ چهاردهم، ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون تن را کشت. پیش از دنیاگیری کووید ۱۹، یکی از دنیاگیریها در دوران معاصر، دنیاگیری ۲۰۰۹ آنفلوانزای خوکی بود.
منبع: ویکیپدیا